آیا منات، لات و عزی، بنات الله هستند؟

author

  • زهرا محققیان استادیار گروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
Abstract:

منات، لات و عزی از شمار آن دسته از انگاره‌های جاهلی هستند که در قرآن کریم ذکر شده‌اند و در طی تاریخ، توجه قرآن‌پژوهان از طیف‌های مختلف را به خود جلب کرده‌اند. در حالیکه انگارۀ رایج در مورد ایشان، شناسایی این خدایان جاهلی به مثابۀ بنات الله یا دختران خداوند است؛ در غالب قریب به اتفاق منابع متقدم اسلامی چنین ماهیت‌دهی مشاهده نمی‌شود و حتی بنات الله به ملائکه تصریح گردیده‌اند. در این مطالعه بناست به بررسی ماهیت این الهگان و ارتباط ایشان با انگارۀ بنات الله بپردازیم و با نظر به منابع پیشاقرآنی و همچنین آیات قرآن کریم، یک بازخوانی انتقادی از منابع متقدم اسلامی انجام دهیم. مهم‌ترین سؤالات ما عبارتند از: منات، لات و عزی در منابع متقدم اسلامی، منابع پیشاقرآنی و قرآن کریم چه کسانی هستند و چگونه معرفی شده‌اند؟ ارتباط این خدایان جاهلی با انگارۀ «بنات الله» در هریک از این منابع چیست؟ اقوال نویسندگان نخستین اسلامی چه کمکی به درک ماهیت این الهگان می‌کند؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که هرچند در قرآن کریم و منابع پیشاقرآنی صراحتی در تعریف الهگان عربی به مثابۀ بنات الله مشاهده نمی‌شود اما با نظر به تناقضات و اختلافات موجود در منابع متقدم اسلامی، می‌توان وجود این ارتباط را در میان اعراب جاهلی محتمل دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آیا آزمایش‌های فکری استدلال هستند؟

  چکیده آزمایش فکری ابزاری ابتکاری است که نقش مهمی در حوزه‌های مختلف علوم (اعم از علوم عقلی و علوم تجربی طبیعی و انسانی) ایفا می‌کند. مهم‌ترین ویژگی این آزمایش‌ها آن است که بدون دادة تجربی تازه‌ای، ما را به شرایط معرفتی جدیدی می‌رساند و می‌تواند نظر ما را در مورد یک نظریه تغییر دهد. دربارة نحوة عملکرد آزمایش‌های فکری، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارند. در این مقاله، ابتدا نمونه‌هایی از آزمایش فکری...

full text

آیا افراد شاد، اخلاقمندتر هستند؟

زمینه: شادکامی به‌عنوان مهم‌ترین متغیر مورد بحث در روانشناسی مثبت‌نگر و عاملی مؤثر در بسترهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر جامعه، پژوهش‌های فراوانی را برانگیخته است. یکی از مباحث مهم در ادبیات شادکامی، بررسی رابطۀ شادکامی با اخلاق است. فلاسفه، بیشتر بر نقش اخلاق در ایجاد شادکامی تأکید دارند و نظریات آنها بر مبنای دو مکتب فکری لذت‌گرایی و نیکی‌گرایی شکل گرفته است. نظریه‌های فلاسفه در باب رابطۀ اخ...

full text

آیا افراد شاد، اخلاقمندتر هستند؟

زمینه: شادکامی به عنوان مهم ترین متغیر مورد بحث در روانشناسی مثبت نگر و عاملی مؤثر در بسترهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر جامعه، پژوهش های فراوانی را برانگیخته است. یکی از مباحث مهم در ادبیات شادکامی، بررسی رابطۀ شادکامی با اخلاق است. فلاسفه، بیشتر بر نقش اخلاق در ایجاد شادکامی تأکید دارند و نظریات آنها بر مبنای دو مکتب فکری لذت گرایی و نیکی گرایی شکل گرفته است. نظریه های فلاسفه در باب رابطۀ اخ...

full text

آیا قوانین بنیادین فیزیک واقع نما هستند؟

در سال 1983 یک خانم فیزیکدان و فیلسوف علم آمریکایی به نام پروفسور نانسی کارترایت کتابی منتشر کرد با عنوان چگونه قوانین فیزیک دروغ می گویند؟ نکته اصلی که در این کتاب مورد بحث قرار گرفته بودآن بود که قوانین فیزیک واقع نما نیستند و به کار پیش بینی های علمی نمی آیند. آنچه در کاوش برای شناخت اسرار طبیعت واقعاً مددکار دانشمندان واقع می شود قوانین پدیدار شناسانه است و نه قوانین بنیادین.فیسلوف علم آمریک...

full text

آیا دانشجویان ایرانی در حال شکوفایی هستند؟

بر مبنای الگوی کیز (2002) سلامت روانی به سه مقوله در حال شکوفایی، در حال پژمردگی و سلامت روانی نسبی تقسیم می‌شود. این پژوهش با هدف بـررسی این الگو در جمعیت ایرانی انجام شد. یک نمونه 424 نفری (226 دختر، 198 پسر) از دانشجویان دانشگاه تهران، سه مقیاس بهزیستی هیجانـی (کیـز، 2002)، بهزیستی روان‌شناختی (ریف و کیز، 1995) و بهزیستی اجتماعی (کیز، 1998) را تکمیل کردنـد. یافته‌ها آشکار ساخـت که در حـدود 1...

full text

آیا کودکان مخاطب افسانه‌های شاه و پریان هستند؟

برنو بتلهایم در کتاب «روان کاوی افسانه­های پریان»، تفسیری روان­کاوانه از این افسانه­ها ارایه می­دهد. این کتاب به محض انتشار در غرب، مخاطبانی بسیار پیدا کرد. بتلهایم در این اثر، با الهام از فروید، به تحلیل روان­کاوانة عناصر افسانه­ها پرداخته، نشان می­دهد که چگونه این داستان­ها به حل مشکلات کودکی و رشد شخصیت کودک کمک می­کند. در این مقاله نویسنده از نگاه جامعه­شناس، سعی دارد تا نشان دهد، در زمانی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 2

pages  111- 130

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023